.jpg)
اگرچه حضور همزمان سه برادر لاریجانی در مراسم تودیع و معارفه رئیس قوه قضاییه چشمگیر به نظر می‌رسید، اما جای دو نفر از این برادران همچنان خالی بود.
برادرانی که به قول مطایبه‌آمیز علی لاریجانی سومین پسر این خاندان، «فرزندان حوزه و مرجعیت هستند که بر حسب اتفاق وارد کار اجرایی شده و گمراه شده‌اند». ریشه لاریجانی‌ها به روستای «پردمه» لاریجان در هفتاد کیلومتری شهر آمل برمی‌گردد. آنها فرزندان مرحوم آیت‌الله العظمی میرزا هاشم آملی از اصولیون سرشناس هستند که خود از شاگردان میرزای نائینی بود و شاگردانی همچون ناصر مکارم شیرازی، عبدالله جوادی‌آملی، حسن حسن‌زاده‌آملی، محمدی‌گیلانی، شهید مفتح، محقق‌داماد و محمد یزدی از محضرش استفاده کرده‌اند.
زندگی در نجف و قم و آشنایی توأمان با زبان‌های فارسی و عربی و تربیت در دامان چنین پدری، پسران را از علم و دین پربهره کرد. البته این پنج برادر همگی از تحصیلات حوزوی در کنار تحصیلات دانشگاهیشان برخوردارند و به جز باقر و فاضل که به مقطع مقدماتی اکتفا کردند، دیگر برادران تا سطح و خارج، تحصیلات حوزوی خود را ادامه دادند. اما ارتباط با حوزه تنها به بعد علمی زندگی برادران لاریجانی محدود نماند و سیطره آن به حوزه زندگی خصوصی‌شان نیز کشیده شد. کما اینکه لاریجانی‌ها همچون خمینی‌ها، داماد خانواده‌های مشهور روحانی شدند و دخترانی از شاگردان پدر را برگزیدند. پدر که با دختر آیت‌الله العظمی حاج سیدمحسن اشرفی ازدواج کرد و اما پسران؛ علی با دختر استاد شهید مطهری وصلت کرد، صادق داماد آیت‌الله العظمی وحید خراسانی و باقر نیز داماد آیت‌الله حسن‌زاده آملی شد. متقابلاً مصطفی محقق داماد هم با دختر استاد خود ازدواج کرد و داماد خاندان لاریجانی شد. او نیز همپایه برادران همسرش در سالهای پس از انقلاب در مناصب کلیدی بود از جمله عضویت در شورای عالی قضایی، و ریاست سازمان بازرسی کل کشور. حضور همزمان دو برادر لاریجانی در رأس دو قوه از مجموع قوای سه‌گانه کشور، بار دیگر خاندان لاریجانی‌ها را کانون توجه همگان کرد؛ رخدادی که در تاریخ جمهوری اسلامی ایران بی‌سابقه است.
محمدجواد 59 ساله بزرگترین پسر خانواده لاریجانی است که برخی او را جنجالی‌ترین عضو این خانواده نیز می‌دانند. اگرچه نظریه‌های او در فلسفه و منطق ریاضی بعضاً شهرت بین‌المللی دارد اما به‌جز دانشجویان دکترای ریاضی، دیگران او را به عنوان یک چهره شاخص در عرصه سیاست و دیپلماسی می‌شناسند. او پس از بازگشت پدرش از نجف و اتمام دبیرستان، وارد دانشگاه صنعتی شریف شد و در حالی که ملبس به لباس روحانیت بود، دوره مهندسی الکترونیک را در دانشگاه صنعتی شریف گذراند و پس از پایان دوره مهندسی به دانشگاه برکلی در کالیفرنیا رفت و مدرک دکترای ریاضیات را از آنجا گرفت.
او «مکتوب سیاسی هفته» را در روزنامه اطلاعات در اواخر دهه 60 به راه انداخت و زمانی که مرحوم کیومرث صابری در این روزنامه طنز سیاسی پس از انقلاب را با ستون «دوکلمه حرف حساب» شروع کرد، جواد لاریجانی نیز پنجره جدیدی در تحلیل سیاسی و دیپلماتیک باز کرد.
بزرگترین برادر لاریجانی‌ها مبدع مؤسسات مهم پژوهشی علمی و استراتژیک از «مرکز تحقیقات نظری فیزیک و ریاضیات» تا «مرکز پژوهش‌های مجلس» است.
محمدجواد لاریجانی بحق «مرد پنهان دیپلماسی ایران» نام گرفت. چه آنکه قائم‌مقام وزارت امورخارجه در دوران وزارت علی‌اکبر ولایتی بود و اگرچه اختلافات این دو دیپلمات، به خروج محمدجواد از وزارت خارجه انجامید اما او خاطرات زرینی همچون پیغام‌بری امام(ره) به گورباچف در هیأتی به سرپرستی آیت‌الله جوادی‌آملی که از قضا از شاگردان پدرش بود را در خاطرات خود دارد.
حاشیه‌ها لاریجانی را از عرصه سیاست خارجی به عرصه سیاست داخلی کشاند و او را به مجلس کشاند تا نماینده تهران در خانه ملت باشد. البته در گرماگرم نبرد انتخابات ریاست جمهوری سال 1376 که او در جرگه حامیان ناطق نوری بود، احزاب چپ با بزرگنمایی مذاکره رسمی محمدجواد لاریجانی با نیکلاس براون که از مقامات انگلیس بود، بهره‌برداری انتخاباتی کرده و تهمت‌هایی زدند که با انتشار متن کامل مذاکره مذکور، کذب بودن آن افشا شد.
محمدجواد که از قوه مجریه، به قوه مقننه آمده بود با خروج از این قوه هم به قوه قضاییه رفت و در پست معاونت اموربین‌الملل و حقوق بشر آن جای گرفت تا از دانش دیپلماسی‌اش در این مسند نیز بهره ببرد.
فاضل، مناصب غیرسیاسی
مهمترین تفاوت فاضل با دیگر برادرانش در این است که کنج آرامش گزیده و در تیررس مناصب کلان سیاسی قرار نگرفته است. با این حال تجربه تحصیل و بعدها مسئولیت فرهنگی در فراسوی مرزها، او را به یک کارشناس دیپلماسی نرم تبدیل کرده است. فاضل در سالهای پایانی دهه 70 و آغاز دهه 80 معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد را به عهده داشت و با تأکید بر «ارتقای کیفی» سطح این دانشگاه، توانست ایده عبدالله جاسبی در کیفی‌سازی دانشگاه پس از دو دوره تثبیت و کمیت را دنبال کند. در همین دوره بود که انتشار مقالات علمی اعضای هیأت علمی و دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی این دانشگاه در ژورنال‌های معتبر جهانی رشد جدی یافت.
فاضل پس از آن به اتاوا رفت تا در کسوت رایزن فرهنگی ایران به توسعه مناسبات فرهنگی و به ویژه دانشگاهی همت گمارد. مأموریت او سال گذشته پایان یافت و امروز با حضور در شوراهای راهبردی مراکز علمی و همچنین همکاری با دانشگاه پیام نور، ایفای نقش می‌کند.
علی، دیپلمات و رئیس
هرچه محمدجواد راه ثابت دیپلماسی را در تمام مشاغل خود دنبال کرد، علی مناصب گوناگونی را تجربه کرد. او پس از کنار‌گیری سیدمحمد خاتمی در اواخر دولت اول هاشمی رفسنجانی، وزارت ارشاد را قبول کرد و پس از نزدیک به 2 سال با حکم رهبری به صدا و سیما رفت تا جایگزین برادر رئیس‌جمهور وقت شود. اگر چه برخی از آنچه «صداوسیمای لاریجانی» می‌خواندند، انتقادها داشتند، اما او در صدا و سیما خوش درخشید. گسترش شبکه‌های تلویزیونی از دو به هفت کانال، 24 ساعته شدن پخش شبکه‌ها، افزایش شبکه‌های رادیویی مثل رادیو فرهنگ، رادیو ورزش و رادیو جوان که هر یک به رسانه‌هایی تأثیر‌گذار تبدیل شدند، توسعه شبکه‌های استانی با هدف تقویت خرده فرهنگ‌ها، ساماندهی به وضعیت موسیقی، تأسیس شبکه‌های تلویزیونی برون مرزی، راه‌اندازی روزنامه جام‌جم، که در زمانی کوتاه، عنوان پرتیراژترین روزنامه کشور را کسب کرد، توسعه مناسبات بین‌المللی، تأسیس سیما فیلم با هدف تولید سریال‌های فاخر، توسعه روابط با مراکز دینی به ویژه حوزه علمیه قم، درک الزامات دوره دیجیتال و وداع با آنالوگ، راه‌اندازی جشنواره‌های الگوساز نظیر قهرمان قهرمانان (در حوزه ورزش) و چهره‌های ماندگار (در حوزه علم) که نشان از نگاه فرهنگی لاریجانی داشت، محورهای عمده عملکرد او در رسانه ملی را تشکیل می‌دهند.
درسال 83 که لاریجانی از این سازمان بزرگ رسانه‌ای خداحافظی کرد، هیچ یک از مقامات کشور رکورد یازده ساله حکم رهبری را در کارنامه خود نداشتند. اعتماد رهبری به لاریجانی تا حدی است که او در آن زمان یکی از دو نماینده رهبری در شورای عالی امنیت ملی نیز بود؛ شورایی که از سال 84 با قبول دبیری آن نشان داد ظرفیت بالایی در جمع کردن پرونده‌های مهم امنیت داخلی و بین‌المللی نیز دارد. او به خوبی مذاکرات هسته‌ای را در کسوت یک دیپلمات پیش برد و از طرف غربی امتیازات جدیدی گرفت . نقش آفرینی در بحران عراق و مسائل خاورمیانه، دولتمردان خارجی را به نقش تأثیر‌گذار او واقف کرد. در همین دوره بود که محوریت دیپلماسی از وزارت خارجه به شورای عالی امنیت ملی نقل مکان کرد و او بود که بار دیگر نشان داد که این افرادند که به مناصب، شأن می‌بخشند.
در پائیز 86 و با تعمیق اختلافات با رئیس‌جمهور، از دبیری شورا کناره‌گیری کرد و سه ماه بعد به درخواست مراجع تقلید از قم نامزد مجلس شد و پس از آن دو رکورد به جا گذاشت؛ بیشترین رأی ریاست در تاریخ مجلس و اولین رئیس مجلسی که از حوزه‌ای غیر از پایتخت به ریاست مجلس می‌رسد.
جالب اینجاست لاریجانی به ریاست قوه نرسید تا به طور طبیعی عضو شورای عالی امنیت شود ، رهبری حاضر به جایگزینی فرد دیگری به عنوان یکی از دو نماینده خود در این شورا نشدند. این قضیه نیز از اعتماد رهبری به وی حکایت دارد.
صادق، قاضی‌القضات
صادق لاریجانی 48 ساله سومین فرزند «حاج میرزا هاشم آملی» است که اخیراً با حکم مقام معظم رهبری به ریاست قوه قضائیه منصوب شد. او که از سال 56 وارد حوزه علمیه شده بود، از سال 68، پس از تدریس سطح، به تدریس خارج اصول و خارج فقه پرداخت و سپس به عضویت هیأت علمی دانشگاه قم در آمد. آیت‌الله صادق لاریجانی در حال حاضر به طور منظم در دانشگاه تربیت مدرس قم در سطح کارشناسی ارشد و دکترا، کلام جدید و فلسفه تطبیقی
تدریس می‌کند.
لاریجانی که پنجمین رئیس دستگاه قضائی کشور است بود در کارنامه خود علاوه بر فعالیت‌های علمی و فقهی، سابقه نمایندگی مردم مازندران در مجلس خبرگان را هم دارد و از سال 80 با حکم مقام معظم رهبری، به عنوان یکی از فقهای شورای نگهبان منصوب شده است. مناظره او با عبدالکریم سروش در مورد مقاله مشهور «قبض و بسط»، از مباحثات مشهور وی است.
صادق لاریجانی همچنین کتابهایی با عناوین فلسفة اخلاق در قرن حاضر، انسان از آغاز تا انجام، سرمایة ایمان، معرفت دینی، قبض و بسط در قبض و بسطی دیگر، واجب مشروط، زبان دین، فلسفة اخلاق و غیره به صورت تألیف و ترجمه نوشته است.
باقر، لاریجانی پزشک
کوچکترین برادر لاریجانی‌ها برخلاف دو برادر بزرگترش، مسیری همچون فاضل در پیش گرفت و راه سیاست نپیمود. او به جای ورود به دنیای سیاست، به وادی طب پا نهاد.
باقر در سالهای ابتدایی دهه 70 معاونت‌های مختلف علیرضا مرندی در وزارت بهداشت دولت هاشمی را تجربه کرد اما در دولت اصلاحات، دوباره به اشتغالات پژوهشی خود بازگشت.
او پس از خرداد 84 نامزد تصدی وزارت بهداشت در دولت نهم بود اما خود را کنار کشید زیرا از کار اجرایی گریز داشت و چه بسا با شناختی که از روحیات خود داشت به خوبی می‌دانست که نمی‌تواند پذیرای بی‌چون و چرای منویات رئیس دولت باشد.
حضور و پشتیبانی او در یکی از حلقه های مجموعه تحقیقات وسیع «سلول‌های بنیادی» که از فتوحات علمی کشور است و به قول رهبر انقلاب، کم از انرژی هسته‌ای ندارد از جمله خدمات وی درعرصه دانش است.
در دوره ریاست چهارساله او بر دانشگاه علوم پزشکی تهران، سطح علمی اولین دانشکده پزشکی، قابل رقابت با استانداردهای دنیا شد و بی‌جهت نیست که محبوبیتی ویژه در بین استادان و دانشجویان رشته‌های پزشکی یافته است.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر